Etiyopya’ya İhracat Nasıl Yapılır?
İçindekiler
Etiyopya’ya ihracat yapmak istiyorum
Genel Görünüm
En büyük ithalatçı 2020 : Çin Halk Cumhuriyeti 4.15 Milyar $
En büyük ihracatçı 2020 : Somali 294.49 Milyon $
Türkiye’nin ithalatı 2020 : 40.52 Milyon $
Dünyanın 66. ve Afrika’nın 8. büyük ekonomisi olan Etiyopya’da, 1990’lı yılların başından itibaren serbest piyasa ekonomisine dayalı stratejiler izlenmeye başlanmış ve yapısal reformların uygulanmasına öncelik verilmiştir. Etiyopya, bulunduğu stratejik konum, sahip olduğu genç işgücü ve büyük bir pazar olması sayesinde, Afrika Kıtasının en dinamik ve en fazla doğrudan yabancı yatırım çeken ülkeleri arasındadır. Etiyopya, Dünya Bankası “İş Yapma Kolaylığı” endeksinde 190 ülke arasında 159. sırada yer almaktadır.
Etiyopya tarıma dayalı bir ekonomiye sahiptir. Ülke milli gelirinin %43’ünü, ihracatının %90’ını, istihdamının %80’ini tarım sektöründen sağlamaktadır. Ancak ülkede tarıma elverişli alanların yalnızca %20’lik kısmı tarım amaçlı kullanılırken, bu alanlar çoğunlukla yağmur ile sulanmaktadır. Ülke büyük ölçüde zirai sulama yatırımlarına ihtiyaç duymaktadır ve tarımda makineleşme, gübre, ilaç ve sertifikalı tohum kullanma oranı düşüktür. Etiyopya’da tarımsal üretimde tahıllar, kahve, bakliyat, yağlı tohumlar, şeker kamışı, meyve ve sebze, kesme çiçek ve pamuk önemli yer tutan ürünlerdir. Etiyopya dünya bakla üretiminde 2. sırada, susam üretiminde 5. sırada, kahve üretiminde 6. sırada, bakliyat üretiminde ise 8. sırada yer almaktadır.
Etiyopya 112 milyonluk nüfusu ile Afrika’nın 2. en kalabalık ülkesi olmakla birlikte ülkede işgücüne katılım oranı %82, işsizlik oranı ise yalnızca %1,8’dir. Resmi para birimi Birr (ETB) olan Etiyopya’nın 2019 yılındaki GSYH büyüklüğü cari fiyatlarla 96 milyar dolardır.
Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre Etiyopya ekonomisi, 2019 yılında yıllık reel olarak %9 oranında büyümüştür, ancak 2020 yılında COVID-19 pandemisi etkisiyle bu büyümenin %3,2’ye yavaşlayacağı öngörülmektedir.
Comtrade verilerine göre, Etiyopya 2018 yılında toplam 1,54 milyar dolarlık ihracat ve 14,8 milyar dolarlık ithalat yapmıştır. En yakın ticari ilişkilerini Çin, ABD ve Hindistan ile kurarken en fazla ithalatı Çin’den yapmaktadır. Türkiye, 2019 yılında Etiyopya’ya 380 milyon dolarlık ihracat yaparken Etiyopya’dan 51 milyon dolarlık ithalat yapmıştır. 2019 yılındaki 432 milyon dolarlık ikili ticaret büyüklüğümüz ile Etiyopya, dış ticaretimizin sınırlı kaldığı bir ülke konumundadır.
Ticari Cazibe Faktörleri
Stratejik Pazara Giriş Kriterleri
Anlaşmalar ve Vergiler
Türkiye ve Etiyopya arasında “Çifte Vergilendirmeyi Önleme” ve “Yatırımların Karşılıklı Korunması ve Teşviki” ikili anlaşmaları bulunmaktadır. İki ülke arasında “Serbest Ticaret Anlaşması” bulunmadığı için ithalat ve ihracatta gümrük vergileri bulunmaktadır.
Etiyopya’da Katma Değer Vergisi standart oranı %15’dir.
Kurumsal Vergi oranı %30’dur. Gelir Vergisi oranı yıllık kazanca bağlı olarak %10 ile %35 arasında değişmektedir. Ancak yıllık 600 ETB ve altında kazanca sahip çalışanlar gelir vergisinden muaf tutulmaktadır.
Standartlar ve Kurallar
Etiyopya, Uluslararası Standartlar Organizasyonu’nun bir üyesidir. Etiyopya Kalite ve Standartlar Kurumu ülkede tek yetkili standart kuruluşudur. İthalat ve ihracattaki tüm kalite standartlarını Etiyopya Kalite ve Standartlar Kurumu belirlemektedir. Birçok malın ithalatı için Etiyopya Standartlar Kurumu’nca ülkedeki standartlara uygunluğun sağlanmasi ve belgelendirilmesi gerekmekte olup, Etiyopya Standartları, uluslararası standartlara ve düzenlemelere uygunluk arz etmektedir.
Etiyopya’da ithalat ve ihracat lisansa tabidir. Her ithalatçı veya ihracatçı Ticaret ve Sanayi Bakanlığı’ndan ithalat veya ihracat izni almak zorundadır.
Etiyopya Standartlar Kurumu internet sayfası için tıklayınız.
Paketleme ve Etiketleme
İthal edilen tüm mallar, ürünün son kullanma tarihi, üretici firmanın adı ve ürünün adı gibi bilgileri içermelidir. Etiyopya Standartlar Kurumu bu gerekliliklerin karşılanma durumunu denetlemektedir.
Pazara Giriş Yolu
Acenteler ve distribütörler: Etiyopya pazarında başarılı olmak için yerel distribütör ve acente ile irtibata geçilmesi tavsiye edilmektedir. Ayrıca uluslararası yardım ve finans kuruluşları tarafından sağlanan yardım ve kredilerle veya bizzat devletin kendi imkanlarıyla yapılan yurt dışı alımlarında tecrübeli distribütör veya acentelerle birlikte çalışılması özellikle ihalelerde etkili olunması ve bürokratik işlemlerin fazlalığı nedeniyle tavsiye edilmektedir. Etiyopya’da gerek gıda gerekse sanayi ürünlerinde kamu alımları önemli boyutlara ulaşmakta ve bu konuda işbirliği yapılan acenteler işlerin kolaylaşmasına yardımcı olmaktadırlar. Ancak Etiyopya pazarında tecrübeli ve tanınmış yerel distribütör ve acente bulmak her zaman kolay olmamaktadır.
E-ticaret: Etiyopya’da teknolojik altyapının gelişmemiş olmasından dolayı nüfusun sadece %15’inin internet erişimi bulunmaktadır. Akıllı telefon kullanım oranı ise %5’in altındadır. Bilgi teknolojileri ve yasal altyapının gelişmemiş olmasından dolayı e-ticaret pazarının büyüklüğü oldukça sınırlı seviyede kalmıştır.
İş Kültürü
Etiyopya’da konuşulan 80’den fazla dil olduğu tahmin edilmektedir. Bu diller arasında sadece Oromo ve Amharca resmi dil statüsüne sahiptir. Oromo nüfusun %33,8’i, Amharca ise %29.3’ü tarafından konuşulmaktadır. Etiyopya iş dünyasında yaygın iletişim dili İngilizcedir.
Etiyopya’da iş toplantıları diğer ülkelere kıyasla daha az resmi şekilde gerçekleştirilmektedir. Selamlaşma esnasında el sıkışma ve göz teması kurulması önemlidir. Yüksek sesle konuşmak agresiflik olarak değerlendirilmektedir. İş insanları muhafazakar giyinmekte, takım elbise ve kravat takmaktadır. Toplantılar ayarlanırken saat farkı dikkate alınmalıdır. Toplantılarda doğrudan müzakerelere başlamak Etiyopyalı iş insanları tarafından kaba bir davranış olarak algılanabilir.
Ödeme Koşulları
Genel olarak ithalat ve ihracat akreditif açılarak bankacılık sistemi üzerinden gerçekleştirilmektedir. Ayrıca ülkenin yurt dışından gelen bankacılık faaliyeti sürdüren ilk bankası Ziraat Bankası olmuştur. Ödeme işlemlerinde Ziraat Bankası’nın varlığı Türk iş insanları için kolaylık oluşturmaktadır.
İkili Anlaşmalar
İhracat Potansiyeli En Yüksek Sektörler ve Ürünler
İlaç ve Kimya Sektörü
- Ürün Adı: Dietanolamin ve tuzları
Ürün Gtip Kodu: 292212
Ticaret Bakanlığı Puanı: 999 / 1000
- Ürün Adı: Etilen diklorür (1, 2 dikloretan)doymuş
Ürün Gtip Kodu: 290315
Ticaret Bakanlığı Puanı: 997 / 1000
- Ürün Adı: Bromometan (metil bromür) veya bromoklorometan içeren karışımlar
Ürün Gtip Kodu: 382477
Ticaret Bakanlığı Puanı: 996 / 1000
- Ürün Adı: Metal dekapaj için amonyaklı, hidrolik, fren, antifirij sularının atıkları; halojenlenmiş
Ürün Gtip Kodu: 382550
Ticaret Bakanlığı Puanı: 996 / 1000
- Ürün Adı: Oktilfenol, nonilfenol vb. izomerleri; tuzları
Ürün Gtip Kodu: 290713
Ticaret Bakanlığı Puanı: 995 / 1000
Demir-Çelik ve Metal Sektörü
- Ürün Adı: Köşeli çubuklar (çentik, yiv, oluk vb şekil bozuklukları olan)
Ürün Gtip Kodu: 721420
Ticaret Bakanlığı Puanı: 998 / 1000
- Ürün Adı: Demir veya alaşımsız çelikten yassı mamüller (rulo olmayan, soğuk hadde, genişlik=>600mm, kalınlık < 0.5mm)
Ürün Gtip Kodu: 720928
Ticaret Bakanlığı Puanı: 997 / 1000
- Ürün Adı: Kadmiyumdan diğer eşya
Ürün Gtip Kodu: 810790
Ticaret Bakanlığı Puanı: 995 / 1000
- Ürün Adı: Demir veya alaşımsız çelikten yassı mamüller (rulo olmayan, soğuk hadde, genişlik=>600mm, 0.5mm <=kalınlık <=1mm)
Ürün Gtip Kodu: 720927
Ticaret Bakanlığı Puanı: 991 / 1000
- Ürün Adı: T şeklinde profil (sıcak hadde, yükseklik<80mm.)
Ürün Gtip Kodu: 721622
Ticaret Bakanlığı Puanı: 990/ 1000
Makine Sektörü
- Ürün Adı: Rüzgar sörfleri
Ürün Gtip Kodu: 950621
Ticaret Bakanlığı Puanı: 992 / 1000
- Ürün Adı: Tenis raketleri
Ürün Gtip Kodu: 950651
Ticaret Bakanlığı Puanı: 987 / 1000
- Ürün Adı: Masa tenisi için eşya-malzeme
Ürün Gtip Kodu: 950640
Ticaret Bakanlığı Puanı: 986 / 1000
- Ürün Adı: Tenis topları
Ürün Gtip Kodu: 950661
Ticaret Bakanlığı Puanı: 985 / 1000
- Ürün Adı: Olta makaraları
Ürün Gtip Kodu: 950730
Ticaret Bakanlığı Puanı: 983/ 1000
Elektrik-Elektronik Sektörü
- Ürün Adı: Tek renkli veri/grafik gösterge tüpleri; fosfor ekran noktaları < 0,4 mm renkli veri/grafik gösterge tüpleri
Ürün Gtip Kodu: 854040
Ticaret Bakanlığı Puanı: 985 / 1000
- Ürün Adı: Tv alıcısının katot ışınlı renkli resim tüpleri
Ürün Gtip Kodu: 854011
Ticaret Bakanlığı Puanı: 985 / 1000
- Ürün Adı: Diğer mikro dalga tüpleri
Ürün Gtip Kodu: 854079
Ticaret Bakanlığı Puanı: 985 / 1000
- Ürün Adı: Elektronik entegre devrelerin aksam ve parçaları
Ürün Gtip Kodu: 854290
Ticaret Bakanlığı Puanı: 983 / 1000
- Ürün Adı: Kontrol-dağıtım tabloları (gerilim=<1000 v.)
Ürün Gtip Kodu: 853710
Ticaret Bakanlığı Puanı: 978/ 1000
Tarım ve Hayvancılık Sektörü
- Ürün Adı: Kümes hayvanları; diğer (ağırlık >185 gr)
Ürün Gtip Kodu: 010599
Ticaret Bakanlığı Puanı: 995 / 1000
- Ürün Adı: Ördek; ağırlık <= 185 gr
Ürün Gtip Kodu: 010513
Ticaret Bakanlığı Puanı: 994 / 1000
- Ürün Adı: Tavuk ve horoz (ağırlık >185 gr)
Ürün Gtip Kodu: 010594
Ticaret Bakanlığı Puanı: 994 / 1000
- Ürün Adı: Büyükbaş hayvanlarının etleri; karkas, yarım karkas (dondurulmuş)
Ürün Gtip Kodu: 020210
Ticaret Bakanlığı Puanı: 991 / 1000
- Ürün Adı: Maymunların eti, yenilen sakatatı (taze/soğutulmuş/dondurulmuş)
Ürün Gtip Kodu: 020830
Ticaret Bakanlığı Puanı: 991/ 1000
Plastik ve Kauçuk Sektörü
- Ürün Adı: Bisiklet dış lastiği; yeni
Ürün Gtip Kodu: 401150
Ticaret Bakanlığı Puanı: 987 / 1000
- Ürün Adı: Plastikten tüp, boru ve hortum bağlantı elemanları
Ürün Gtip Kodu: 391740
Ticaret Bakanlığı Puanı: 987/ 1000
- Ürün Adı: Tekrar doldurulamayan gazlı cep çakmakları
Ürün Gtip Kodu: 961310
Ticaret Bakanlığı Puanı: 984 / 1000
- Ürün Adı: Plastikler; bölüm 39’da yer almamış diğer ürünler
Ürün Gtip Kodu: 392690
Ticaret Bakanlığı Puanı: 983 / 1000
- Ürün Adı: Bisikletlerde kullanılanlar kauçuktan iç lastikler
Ürün Gtip Kodu: 401320
Ticaret Bakanlığı Puanı: 976/ 1000
Tekstil Sektörü
- Ürün Adı: Sentetik lifden dikiş ipliği
Ürün Gtip Kodu: 540110
Ticaret Bakanlığı Puanı: 975 / 1000
- Ürün Adı: Havlu cinsi tufte edilmiş mensucat (dokumaya elverişli maddelerden)
Ürün Gtip Kodu: 580230
Ticaret Bakanlığı Puanı: 972/ 1000
- Ürün Adı: Dokunmuş etiket, marka vb.eşya-parça, şerit, şekilli kesilmiş
Ürün Gtip Kodu: 580710
Ticaret Bakanlığı Puanı: 928/ 1000
- Ürün Adı: Kitap dış kapağında kullanılan zamk/nişastayla sıvanmış mensucat
Ürün Gtip Kodu: 590110
Ticaret Bakanlığı Puanı: 926/ 1000
- Ürün Adı: Dokunmamış mensucat [diğer (m2 ağır; 150gr. ve +)]
Ürün Gtip Kodu: 560394
Ticaret Bakanlığı Puanı: 915/ 1000
Ağaç ve Orman Ürünleri Sektörü
- Ürün Adı: Yarı kimyasal odun hamuru
Ürün Gtip Kodu: 470500
Ticaret Bakanlığı Puanı: 991 / 1000
- Ürün Adı: Koyu&açık kırmızı meranti, meranti bakau kaplamalık, kontrplak için yaprak; kalın >6mm.
Ürün Gtip Kodu: 440831
Ticaret Bakanlığı Puanı: 980/ 1000
- Ürün Adı: Meşe; yuvarlak/kare şeklinde kabaca yontulmuş
Ürün Gtip Kodu: 440391
Ticaret Bakanlığı Puanı: 966/ 1000
- Ürün Adı: Geniş yapraklı sülfitli kimyasal odun hamuru tam/yarı beyaz
Ürün Gtip Kodu: 470429
Ticaret Bakanlığı Puanı: 962/ 1000
- Ürün Adı: Kraft kağıt/kartonu (m2 >225gr), diğer
Ürün Gtip Kodu: 480459
Ticaret Bakanlığı Puanı: 961/ 1000
İşlenmiş Tarım Ürünleri Sektörü
- Ürün Adı: Diğer meyvaların suları
Ürün Gtip Kodu: 200989
Ticaret Bakanlığı Puanı: 1000/ 1000
- Ürün Adı: Deniz hıyarları; hazırlanmış veya konserve edilmiş
Ürün Gtip Kodu: 160561
Ticaret Bakanlığı Puanı: 992/ 1000
- Ürün Adı: Alkol gücünün denatüre edilmemiş etil alkol% 80’den az hacme göre; alkollü içecekler, likörler ve diğer manevi içecekler: Viski: Açıklama 10 basamaklı seviyede mevcut değildir
Ürün Gtip Kodu: 220830
Ticaret Bakanlığı Puanı: 990/ 1000
- Ürün Adı: Balık karaciğerlerinin sıvı yağları vb. fraksiyonları
Ürün Gtip Kodu: 150410
Ticaret Bakanlığı Puanı: 989/ 1000
- Ürün Adı: Ayçiçeği tohumu yağları (diğer)
Ürün Gtip Kodu: 151219
Ticaret Bakanlığı Puanı: 988/ 1000
Hazır Giyim Sektörü
- Ürün Adı: Tişört, fanila, atlet, kaşkorse vb. giyim eşyası; pamuktan (örme veya kroşe)
Ürün Gtip Kodu: 610910
Ticaret Bakanlığı Puanı: 982/ 1000
- Ürün Adı: Kadın/kız çocuk için elbise; sentetik lif.
Ürün Gtip Kodu: 620443
Ticaret Bakanlığı Puanı: 973/ 1000
- Ürün Adı: Kadın/kız çocuk için pantolon, şort vs. sentetik lif.
Ürün Gtip Kodu: 620463
Ticaret Bakanlığı Puanı: 968/ 1000
- Ürün Adı: Kazaklar, süveterler, hırkalar, yelekler vb. eşya; sentetik veya suni liflerden (örme veya kroşe)
Ürün Gtip Kodu: 611030
Ticaret Bakanlığı Puanı: 967/ 1000
- Ürün Adı: Kadın/kız çocuk için gömlek, bluz, vs, pamuktan
Ürün Gtip Kodu: 620630
Ticaret Bakanlığı Puanı: 966/ 1000
Etiyopya’ya İhracat Nasıl Yapılır?
Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti
Başkent: Addis Ababa
Yönetim Biçimi: Federal Demokratik Cumhuriyet
Nüfus: 102,4 milyon (2016)
Resmi Dil : Amharca
Doğal Kaynaklar: Altın, platin, bakır, potas, doğal gaz, hidroelektrik.
Tarımsal Ürünler: Tahıl, bakliyat, kahve, yağlı tohum, şeker kamışı, patates, qat; deri, sığır, koyun, keçi.
Endüstri: Gıda işleme, içecek, tekstil, kimyasallar, metaller işleme, çimento.
Para Birimi: Etiyopya Birr’i (ETB)
Vize Durumu: İstiyor
Aşılar : Seyahatten on gün önce sarı humma aşısı yapılmalı.
Büyükelçilikler :
ADDİS ABABA BÜYÜKELÇİLİĞİ
T : +251 11 661 2321
E: [email protected]
Etiyopya Büyükelçiliği
Ankara, Türkiye’de bir yerel resmi daire
Uğur Mumcu Sokağı 74/1-2, 06660
T: (0312) 436 04 00
TİKA Ofisi : Addis Ababa Program Koordinasyon Ofisi
+251 11 662 67 50 – 51
[email protected]
+251 11 662 67 52
Bole Kifle Ketema Kebele 03, H. No:625, Addis Ababa, Ethiopia
Etiyopya’ya ithalat yapılabilmesi Merkez Bankası’nın iznine bağlıdır. Söz konusu izin için ithalat lisansının ve yapılacak ithalat için gerekli olan ödeme, fiyat gibi bilgilerin Merkez Bankasına sunulması gerekir. Etiyopya’ya yapılacak ihracat için gerekli belgeler şunlardır:
1) Üç nüsha onaylanmış ticari fatura,
2) İki nüsha ayrıntılı imalatçı faturası
3) Yükleme Belgesi,
4) Proforma Faturalar,
Bunların dışında ihracat beyannamesi, satış sözleşmesi, fatura ve sigorta belgesi veya poliçesi de gerekmektedir.
Etiyopya yasalarına göre ülkeye gelen tüm ithal ürünlerin tip, kalite, orijin, miktar ve fiyat yönünden satış sözleşmesine uygun olması gerekir. Etiyopya’da son yıllarda tarife oranları azaltılmıştır. Ortalama tarife oranı %15-20 civarlarındadır. Satış vergileri ise tarım ürünleri, ilaçlar, deri ve pamukta %4, diğer pek çok üründe %12’dir. Lüks tüketim vergileri ise %10 ila %200 arasında değişmektedir.
Çalışmalarımız Hakkında Bilgiler
İhracat nasıl yapılır sorusuna bizim verdiğimiz cevaplara ise aşağıdaki linklerden ulaşabilir ve detaylı bilgi için telefon numaramızdan bizi arayabilirsiniz.
Yaptığımız ihracat çalışmaları hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak için Dijital Pazarlama ile İhracat Nasıl Arttırılır? başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
Yaptığımız ihracat çalışmaları ve sonuçlarını gerçek bir hikaye üzerinden anlattığımız Sıfırdan ihracat nasıl yapılır? başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
İhracat paketlerimiz hakkında detaylı bilgi sahibi olmak için İhracata Giriş Paketleri başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
İhracat hakkında detaylı bilgi sahibi olmak için Yurt dışına ihracat nasıl yapılır? başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
Etiketleme ve markalama tüm ithal mallarda zorunlu olup, tüm belgelerde birbirinin aynı olmalıdır.
Ticaret ve Sanayi Bakanlığı ithalat ve ihracata kısıtlama getirmeye yetkilidir. Ülke içinde üretilen mallarla rekabet halinde olan malların ithalatında bilhassa tarımsal ürünlerinin ithalatında bazı kısıtlamalar mevcuttur. Otomobil veya motorlu araç ithalatı Ulaştırma ve Haberleşme Bakanlığı’nın onayına tabidir. Uyuşturucular, ahlaka aykırı ürünler ve silahların ithalatı yasaktır. Silah ithalatı ancak Milli Savunma Bakanlığı’nca yapılabilir.
Bazı ithal ürünleri Etiyopya Kalite ve Standartlar İdaresinin standartlarına uygun olmak zorundadır. Ülkeye giriş yapan gübre, hububat, yağlı tohum ve bakliyat gibi ürünler ithalatçı ve Etiyopya Kalite ve Standartlar İdaresi arasındaki anlaşmaya bağlı olarak anılan kurumca miktar ve kalite yönünden kontrole tabi tutulabilmektedir.
İlaçlar ve tıbbi gereçler Etiyopya İlaç İdaresi ve Kontrolü Kurumuna tescil ettirilmelidir. Ülke içinde üretilmiş olsun olmasın tescil ettirilmeyen hiç bir ilaç Etiyopya’da kullanılamamaktadır.
Tarım Bakanlığı’nın izni olmadığı müddetçe, Etiyopya’ya tohumlar da dahil olmak üzere bitki ve bitkisel ürünler ithal edilemez. Zararlı böcek taşıyan tüm ithal bitkisel ürünler karantinaya tabi tutulmaktadır.
Bir cevap yazın